Türkiye, Arnavutluk, Kosova ve Makedonya ile Askeri Anlaşmaları Onaylamaya Kararlı

Türkiye, üç Balkan ülkesiyle imzalanan askeri çerçeve anlaşmalarını onaylamaya hazırlanıyor; bu, Ankara'nın bölgedeki askeri varlığını daha da güçlendirecek ve Yunanistan çevresindeki stratejik nüfuzunu genişletecek.

Euronews Albania medyasının haberine göre, 2024 yılında  Arnavutluk, Kosova ve Kuzey Makedonya  ile imzalanan anlaşma  Ortadoğu’da  jeopolitik gerginliğin hayli yüksek olduğu  bir dönemde geliyor.  Yunanistan, Türkiye'nin özellikle tarihi ve stratejik öneme sahip bölgelerde artan askeri ortaklıklarına ilişkin endişelerini dile getirdi. Balkanlar  NATO müttefikleri ve dış güçler arasındaki etkilerle  her zaman bir savaş alanıydı ve Türkiye’nin  bu ülkelerle  derin askeri bağları  bölge güvenliğin dinamiklerinde etkin bir rol oynamasını hedeflediğine işaret veriyor.

Anlaşmalar, genellikle daha uzun bir inceleme sürecinden geçen benzer askeri paketlerin aksine, TBMM gündemine hızla girdi. Ankara bu anlaşmaları komşu ülkeler ve müttefikleriyle askeri işbirliğini güçlendirmeye yönelik daha geniş bir stratejinin parçası olarak görürken, bölgedeki güvenlik tehditlerine karşı geliyor. .

Anlaşmalar aracılığıyla Türkiye ve ortakları, eğitim ve öğretim, ortak tatbikatlar, savunma sanayi işbirliği, istihbarat bilgi paylaşımı, lojistik destek, tıbbi hizmetler, siber saldırılara karşı savunma, barışı koruma misyonları ve mayın ve el yapımı patlayıcı cihazlara karşı mücadele de dahil olmak üzere çok çeşitli askeri ve savunma alanlarında işbirliği yapacak. Anlaşmalar ayrıca  personel değişimi,  bilim ve askeri teknoloji alanında ortak araştırmalar,  insani yardım misyonlarında işbirliği ve felaketlerden sonra yardıma kolaylık tanımaktadır.

Türkiye bu tür resmi askeri anlaşmaları savunma bağlarının derinleştirilmesi ve gelecekteki olası anlaşmalar için bir adım olarak görüyor. Bunlar aynı zamanda savunma sanayinde kapsamlı işbirliği için de referans teşkil ediyor. Başlangıçta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın damadının Baykar firmasının ürettiği insansız hava araçlarının satışıyla bağlantılı olan strateji, daha sonra diğer savunma ürünlerine de geçti. 

Nordic Monitor daha önce Türkiye'nin daha fazla askeri, savunma ve istihbarat anlaşmasını kamuoyundan gizlemek için kapsamlı çerçeve anlaşmalarını giderek daha fazla kullanmaya başladığını bildirmişti. Raporda, Türkiye Savunma Bakanlığı Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü Başkanı Tuğgeneral Esat Mahmut Yılmaz'ın 21 Mayıs 2024'te TBMM'nin Dış İlişkiler Komisyonu'nda yapılan kapalı oturumda bu yaklaşımı ortaya çıkardığına yer veriliyor.

Yılmaz, Türkiye'nin, başlangıçta ayrı ayrı müzakere edilen bu üç anlaşmayı, yabancı askeri operasyonlara katılımı hızlandırmak amacıyla tek bir çerçevede birleştirdiğini belirtti.

Aralık 2024 yılında  Türkiye  89 ülke ile askeri çerçeveyi ve 65 ülke ile askeri eğitim işbirliği anlaşmasını imzalamıiştı   Bu arada 47 ülke ile askeri çerçeve anlaşması ve 13 ülke ile eğitim anlaşması müzakereleri devam ediyor.  Dahası Türkiye  90 ülke ile savunma sanayinde işbirliği anlaşmasını imzalamıştır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde son yıllarda işlenen uluslararası anlaşmaların neredeyse tamamı bu geniş askeri çerçeve kapsamına girmiştir. Özellikle, askeri konularda uzman olmamasına rağmen, bu anlaşmaların gözden geçirilmesini ve onaylanmasını Savunma Komitesi yerine Dış İlişkiler Komitesi sıklıkla denetlemektedir. Bu, Erdoğan yönetiminin parlamento denetimini sınırlama girişimini akla getiriyor. Hükümeti eleştiren milletvekilleri, askeri konularda hükümete çok fazla takdir yetkisi verdiklerini ileri sürerek, bu anlaşmalarda şeffaflık eksikliği konusundaki endişelerini dile getirdiler.

Erdoğan'ın yabancı askeri ve savunma anlaşmalarına olan güçlü kişisel ilgisi bu anlaşmaların hızlandırılmasında önemli rol oynadı./ Euronews Albania/