Diğer

Kosova Ulusal Halk Sağlığı Enstitüsü (IKSHPK), 5 ila 13 Mayıs 2025 tarihleri arasında ülkede toplam 9 kızamık vakasının kaydedildiğini duyurdu. Bu vakalardan 4’ü Ferizaj, 2’si Shtime, diğer 3’ü ise Lipjan, Graçanica ve Kosova Ovası belediyelerinde birer vaka olarak bildirildi. Yaş gruplarına göre vakalar şöyle: 7 vaka 1-2 yaş arası, 2 vaka ise 4-5 yaş arası çocuklarda görüldü. Tüm vakaların, kızamık, kabakulak ve kızamıkçığı kapsayan MMR aşısı yaptırmamış çocuklarda meydana geldiği belirtildi. IKSHPK, bu durumun yalnızca dış kaynaklı (ithal) vakalarla sınırlı olmadığını, topluluk içinde yayılan kızamık vakalarının da görülmeye başladığını ve bunun doğrudan aşı almamaktan kaynaklandığını vurguladı. Açıklamada, kızamığın çok ciddi bir hastalık olduğu, gripten altı kat daha bulaşıcı olduğu ve kızamık geçiren her beş kişiden birinde ciddi komplikasyonların gelişebileceği hatırlatıldı. Bu komplikasyonlar arasında kulak enfeksiyonları, zatürre, kalıcı işitme kaybı, beyin iltihabı ve ölüm yer alıyor. Özellikle 5 yaş altı aşısız çocukların kızamığa karşı en riskli grubu oluşturduğu vurgulandı. Yeni vakaların ve komplikasyonların önlenmesi için IKSHPK, ebeveynlere çocuklarının aşı kartlarını kontrol etmeleri ve onları belediyelerdeki Aile Sağlık Merkezlerinde (QKMF) bulunan aşı birimlerinde, ulusal aşı takvimine uygun olarak aşılatmaları çağrısında bulundu. Açıklamada ayrıca, MMR aşısının iki doz halinde uygulandığı hatırlatıldı: İlk doz 12 aylıkken, ikinci doz ise 6 yaşında yapılmakta. Bu aşının 60 yılı aşkın süredir kullanıldığı, güvenli ve etkili olduğu, bilimsel verilerin iki doz aşının kızamığa karşı yaklaşık %100 koruma sağladığını gösterdiği belirtildi. Son olarak, IKSHPK, okul öncesi ve okul düzeyindeki kurumlara, çocukların zorunlu aşılanması konusunda ebeveynlerin bilgilendirilmesini öngören 05/2005 sayılı Bilgilendirme Genelgesi’nin uygulanması yükümlülüğünü hatırlattı. Bu genelgenin uygulanmasının ilgili denetim birimleri tarafından izleneceği ifade edildi.

Priştine Asliye Hukuk Mahkemesi, “Asnjë cent më shumë” ("Bir Cent daha fazla değil") grubunun elektrik fiyatına yapılan yüzde 16,1’lik zam kararına karşı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (ZRRE) hakkında açtığı davayı reddetti. Kararla ilgili açıklama yapan grubun avukatı Ardian Bajraktari, mahkemenin kararına itiraz edeceklerini belirterek, Temyiz Mahkemesi’ne başvuru sürecini başlattıklarını duyurdu. Bajraktari, itiraz dilekçesinin hazır olduğunu ifade etti. Elektrik fiyatlarına yapılan zammın ardından ülkede geniş çaplı tepkiler ortaya çıkmış, çok sayıda vatandaş protesto gösterileri düzenlemişti. Tüm tepkilere rağmen ZRRE, yüzde 16,1 oranındaki fiyat artışını uygulamaya koydu. Mevcut sürecin gidişatına bakıldığında, zam kararında geri adım atılmasının şu aşamada pek mümkün olmadığı değerlendiriliyor.

Kosova’nın başkenti Priştine, çöp yığınlarıyla mücadele ediyor. Kentin dört bir yanındaki çöp konteynerleri taşarken, bazı cadde ve sokaklar çöplerle dolup taştı. Özellikle şehir merkezinden paylaşılan görüntüler, halk arasında büyük rahatsızlık ve öfkeye yol açtı. Vatandaşlar, sosyal medya ve yerel basın aracılığıyla yetkililere tepki gösterirken, bu durumun yalnızca belediye yönetiminin değil, merkezi yönetimin de sorumluluğunda olduğunu belirtiyorlar. Sorunun temelinde, bölgesel çöp toplama şirketi "Pastrimi" ile Priştine Belediyesi arasındaki mali anlaşmazlık yatıyor. "Pastrimi" şirketi, bir gün önce yaptığı açıklamada, Priştine Belediyesi’nin 2.7 milyon Euro’luk borcunu ödememesi nedeniyle, çöp toplama hizmetini durdurduğunu duyurdu. Şirket açıklamasında şu ifadelere yer verildi: “Priştine Belediyesi sınırları içerisinde çöp toplama hizmetlerini durdurmak zorunda kaldık. Başkent sakinlerinin temel hizmetlere erişimini sağlamak adına, belediyeyi yükümlülüklerini derhal yerine getirmeye ve kurumsal iş birliğini yeniden tesis etmeye çağırıyoruz.” Belediye yönetimi ise konuya ilişkin henüz resmi bir açıklama yapmadı. Ancak kamuoyunda baskının artmasıyla birlikte krizin çözümüne yönelik adımların atılması bekleniyor.

Kosova Adalet Bakan Vekili Albulena Haxhiu, Kosova vatandaşı Liridon Masurica’nın (33) Amerika Birleşik Devletleri’ne iadesini, hukukun üstünlüğünün güçlendirilmesi ve adalete olan güvenin tesisi açısından önemli bir adım olarak değerlendirdi. “Blackdb” lakabıyla tanınan Masurica'nın, internet üzerinden dolandırıcılık ve kimlik hırsızlığı dahil olmak üzere ağır siber suçlar işlediğinden şüpheleniliyor. ABD’li yetkililer, şüphelinin 13 Mayıs 2025 tarihinde Kosova'dan iade edildiğini ve ABD’de adalete teslim edileceğini doğruladı. Adalet Bakan Vekili Haxhiu, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, bu davanın kurumların hukukun üstünlüğüne olan bağlılığının ve ayrım gözetmeden adaletin sağlanmasının açık bir göstergesi olduğunu ifade etti: "Siber suçlar nedeniyle aranan bir kişinin iadesi, istisnasız ve tavizsiz bir şekilde hukukun üstünlüğüne olan sarsılmaz bağlılığın somut kanıtıdır. Bu adım, adalete olan güveni pekiştirme ve ABD ile uluslararası iş birliğini derinleştirme yönünde büyük bir başarıdır. Kosova, suçun sığınak bulamayacağı bir ülke olduğunu bir kez daha göstermiştir." ABD Florida Orta Bölge Savcılığı, Masurica'ya yöneltilen suçlamaların kanıtlanması halinde 55 yıla kadar hapis cezası alabileceğini bildirdi. Şüpheliye yönelik soruşturma, Kosova Polisi Siber Suçlar Soruşturma Müdürlüğü ile FBI iş birliğinde yürütüldü.

Kosova Halk Avukatı (Ombudsman) Naim Qelaj, Kosova Özel Mahkemesi Başkanı Ekaterina Trendafilova ile yaptığı görüşmede, mahkemenin işleyişi ve uyguladığı standartlara ilişkin ciddi endişelerini dile getirdi. Ombudsmanlık Kurumu’ndan yapılan açıklamada, görüşmenin odağında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi standartlarına uygun adil ve tarafsız yargılamanın sağlanması, yargılamada tarafların eşitliği ve özellikle Sırbistan tarafından sunulan delillerin güvenilirliği konularının yer aldığı belirtildi. Qelaj, Sırbistan’ın Kosova Kurtuluş Ordusu’na (UÇK) karşı sergilediği tutumun, bu ülkeden gelen delillerin objektifliği ve geçerliliğini zedeleyebileceğini ifade etti. Bir diğer önemli eleştiri ise Özel Mahkeme’nin yapısının aşırı merkeziyetçi olmasıydı.  Qelaj, bu durumun farklı yargı kademelerinin bağımsızlığını tehlikeye atabileceğini ve etkili hukuki yollara erişim hakkını sınırlayabileceğini belirtti. Ombudsman ayrıca, mahkeme bünyesinde yer alan Anayasa Dairesinin varlığının kuvvetler ayrılığı ilkesine aykırı olduğunu ve bu yapının uluslararası normlarla uyumlu olmadığını vurguladı. Açıklamada, Qelaj’ın kendi kurumsal rolüne ilişkin endişelerine de yer verildi:“Ombudsman, bu yapı içerisindeki konumunun, tamamen bağımsız olması gereken bir kurumun Paris Prensipleri’ne uygunluğunu zedelediğini değerlendirmektedir.”

Kosova Polisi’nin Doğu Birimi, Kosova Gümrüğü ve Polis Sınır Birimi'nin Doğu Bölgesi Soruşturma Birimi ile iş birliği içinde, Viti Belediyesi’nde başarılı bir operasyon gerçekleştirdi. Operasyon, elde edilen istihbarat bilgileri doğrultusunda düzenlendi. Gilan Temel Savcılığı Savcısı’nın talimatıyla özel bir depoya düzenlenen baskında, yaklaşık 7.65 ton motor yağı ele geçirildi. Söz konusu yağların Kuzey Makedonya üzerinden kaçak olarak ülkeye sokulduğu ve İran menşeli olabileceği değerlendiriliyor. El konulan malların toplam değerinin 25.000 Euro’yu aştığı bildirildi. Kosova Polisi’nden yapılan açıklamaya göre, ele geçirilen ürünler ileri işlemler için gümrük terminaline sevk edildi. Olay, Kosova Gümrüğü Doğu Bölgesi Soruşturma Birimi tarafından yürütülen bir soruşturma kapsamında ele alınmakta ve kaçakçılıkla bağlantılı şahısların tespiti ile cezai sürecin başlatılmasına odaklanılmakta. Kosova Polisi açıklamasında şu ifadelere yer verdi:“Kosova Polisi, diğer devlet kurumlarıyla iş birliği içinde, sınır bölgelerinde kaçakçılık ve yasa dışı faaliyetlerle mücadeleye kararlılıkla devam etmektedir.”

Ülke genelinde bugün hava güneşli ve yer yer parçalı bulutlu geçecek. Kosova Hidrometeoroloji Enstitüsü’nün verilerine göre, günün en düşük sıcaklıklarının 3 ile 5°C arasında, en yüksek sıcaklıklarının ise 15 ile 19°C arasında değişmesi bekleniyor. Rüzgâr, kuzeydoğu yönünden hafif şekilde esecek.

Priştine Temel Mahkemesi'nde bugün görülmeye başlanan “53 milyonluk dava”nın yeniden yargılama duruşması, sanıklardan birinin avukatının mahkeme heyeti başkanının davadan çekilmesini talep etmesi üzerine yarıda kesildi. Bu davada, eski Altyapı Bakanı Pal Lekaj, “Bechtel-Enka” şirketine yapılan ve kamuoyunda büyük tartışmalara yol açan 53 milyon Euro‘luk ödeme ile bağlantılı olarak görevini kötüye kullanmakla suçlanıyor.  Lekaj ile birlikte sanık olarak, bakanlık yetkilileri Nebih Shatri ve Besim Tahiri ile eski siyasi danışmanı Eset Berisha da yargılanıyor. Berisha’nın avukatı Teutë Xhema, mahkeme başkanı Violeta Namani’nin “tarafsızlığından şüphe duyulduğunu” ve “maddi ve kişisel delillerin çarpıtıldığını” öne sürerek davadan çekilmesini talep etti. Bu talebin ardından heyet başkanı Namani, diğer iki üye Valon Kurtaj ve Rrahman Beqiri ile istişareye çekildi. Yapılan değerlendirme sonrasında duruşmanın durdurulmasına karar verildi. Mahkeme, hakimin davadan çekilme talebine ilişkin kararını ve yargı sürecindeki sonraki adımları önümüzdeki günlerde taraflara bildirecek. “53 milyonluk dava” olarak bilinen bu dosyada, ilk derece mahkemesi eski bakan Lekaj ve üç bakanlık yetkilisini suçlu bulmuştu. Ancak Şubat ayında Temyiz Mahkemesi, ön inceleme sürecinde usule ilişkin hatalar yapıldığı ve delillerin yanlış değerlendirildiği gerekçesiyle hükmü iptal etmiş, davanın yeniden görülmesine karar vermişti.

Kosova Özel Mahkemesi (DHSK), Başkan Ekaterina Trendafilova’nın basın toplantısının iptal edilmesinin ardından yaptığı açıklamada, kararın Kosova Polisi ile yapılan güvenlik değerlendirmeleri sonucu alındığını duyurdu. Mahkeme açıklamasında şu ifadelere yer verildi:“Yargılamalar Kosova dışında gerçekleştiği için, Kosova Özel Mahkemesi ve Mahkeme Başkanı, kamuoyunu Lahey'deki yargı süreçleri hakkında güncel, objektif ve şeffaf biçimde bilgilendirmeyi amaçlamaktadır.” Basın toplantısının iptaline gerekçe olarak, gaziler ve çeşitli gruplar tarafından düzenlenen protestolarda sis bombası kullanılması ve toplantının engellenmesine yönelik girişimler gösterildi. Açıklamada ayrıca, “Barışçıl protesto hakkı demokratik bir haktır. Ancak bugün yaşananlar nedeniyle gazetecilerin Mahkeme Başkanı’na doğrudan soru sorma imkanının engellenmesinden üzüntü duyuyoruz.” denildi. Kosova Özel Mahkemesi, kamuoyunu ve basını yargı süreçleri hakkında şeffaf biçimde bilgilendirme taahhüdünü sürdüreceğini de vurguladı.

Kosova Güvenlik Gücü (KGG) Komutanı General Bashkim Jashari ile ABD Avrupa Komutanlığı J6 Direktörü Tümgeneral John Phillips arasında, İletişim Güvenliği ve Karşılıklı İş Birliği Anlaşması (CISMOA) imzalandı. Konuya ilişkin açıklama, ABD’nin Priştine Büyükelçiliği tarafından yapıldı. Büyükelçilik, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, bu anlaşmanın iki ülkenin güvenliğini ve iş birliğini ileri taşıyacak önemli bir adım olduğunu belirtti. Açıklamada şu ifadeler yer aldı:“Bugün Tümgeneral John Phillips ve Korgeneral Bashkim Jashari, ABD Savunma Bakanlığı ile Kosova Güvenlik Gücü arasında önemli bir savunma anlaşması olan CISMOA – İletişim Güvenliği ve Karşılıklı İş Birliği Mutabakat Zaptı’nı imzaladı. Kosova, CISMOA’yı imzalayan 33. küresel ortak oldu. Bu, güvenli iletişim ve karşılıklı işleyişi artırıyor. İki ulusumuzu daha güçlü ve güvenli kılma yolunda büyük bir adım. KGG’yi tebrik ediyoruz!” Anlaşma, Kosova’nın NATO ve ABD ile askeri standartlara uyumunu artırması açısından stratejik bir gelişme olarak değerlendiriliyor.