Siyaset

Avrupa Birliğinin Kosova-Sırbistan diyalogu eski özel elçisi Miroslav Lajçak, Slovakya Başbakanı Roberto Fico’nun Batı Balkanlardan sorumlu danışmanı olması bekleniyor.  Slovakya medyasına göre, bu  Slovakya Başkanı Peter Pellegrini’nin Tiran ziyareti sırasında teyit edildi.  Arnavutluk Başkanı Bajram Begaj ile görüşmesinden sonra  basına konuşan Slovakya Başkanı,  Begaj’ı Lajçak’ın  bölgedeki güvenlik konularından sorumlu Slovakya Başbakanının danışmanı olacağı konusunda bilgilendirdi.  Hatırlatalım, Lajçak 2020'den Ocak 2025'e kadar Avrupa Birliği'nin Kosova-Sırbistan diyalogu elçisi olarak görev yaptı.

Avusturya’nın Avrupa Parlamentosu milletvekili Lukas Mandl,  Kosova’nın gelecek hükümetinin  gündeminde Kosova-Sırbistan diylog sürecinin  olması gerektiğini söyledi. Mandl,  bunun  9 Şubat seçimlerinden sonra yeni hükümet ve meclisin önceliği olması gerektiğini vurguladı.  Priştine ve Belgrad ekipleri arasındaki görüşmelerden konuşan Mandl, “Görüşmeler masasına taraflardan yana bir şey yatırmanın önemli olduğunu“ ifade etti.  KosovaPress’e verdiği bir demecinde Mandl, “Bu gibi bir diyalogda  gelecek görüşmelerde  her taraftan yana  masaya bir şeyin yatırılmasının önemli olduğunu düşünüyorum.  Masaya bir şey yatırılırsa  gündemle ilgili  söz söyleme imkanın olur. Yani, sadece AB temsilcisi tarafından masaya bir şeyin yatırılmasının beklenmesi doğru olmaz. Dolaysıyla bu  gelecek hükümet  ve yeni Kosova Meclisi tarafından öncelik olarak ele alınmalı, sorunların nasıl çözüleceğine dair net bir gündem olmalı. Yeni hükümeti kim kurarsa kursun, iktidar veya muhalefette olup olmadıklarına bakmayarak Kosova’da  herkese önerebileceğim bir yaklaşımdır” şeklinde konuştu.    Bu konuşmasında Avusturya milletvekili 9 Şubat parlamento seçimlerinden sonra ülke kurumlarında reformları uygulamasını beklediğini de ileri sürdü. 

Başbakan Albin Kurti, NATO Danışma ve İrtibat Ekibi (NALT) müdürünün değişim törenine katıldı. Kosova'nın hedefinin NATO üyeliği olduğunu vurgulayan Kurti, Tuğgeneral Christian Nawrat'ın çalışmalarından ve profesyonelliğini takdir etti. Törende yaptığı konuşmada Başbakan Albin Kurti, "Savunma Bakanlığı ve Kosova Güvenlik Gücü ile yakın işbirliğiniz sırasında gösterdiğiniz profesyonellikle Kosova ile NATO arasındaki iyi ilişkilere anlam ve ivme kazandırdınız." dedi. Kurti, söz konusu ilişkiler kapsamında NATO'nun askeri bir ittifak olması yanı sıra üye ülkelerin güçlü ortaklığı temelinde inşa edilen güvenlik, özgürlük ve barışla eş anlamlı olduğunu söyledi. "Bu nedenle Kosova'nın NATO'ya tam entegrasyonu kararlı hedefimiz olmaya devam ederken ordumuzun geliştirilmesi ve savunma kapasitemizin güçlendirilmesi tam olarak NATO'nun koyduğu standartların desteklenmesi, saygı gösterilmesi ve yerine getirilmesiyle gerçekleşmektedir." diye vurguladı Başbakan Kurti. Kurti bu vesileyle NALT yeni müdürü Tuğgeneral Dr. Sven Lange'ye bu görevde başarılar dileyerek NATO'ya giden yolumuzda yakın çalışmaları sürdürme iradesini dile getirdi.

Kosova Başbakanı Albin Kurti,  bugün  Britanya’nın Kosova Büyüeklçisi Jonathan Hargreaves’i kabul etti. Görüşmede,  Britanya’nın Kosova’da ve Batı Balkanlardaki önemi rolü ve ikili ilişkilerin güçlendirilmesi ve derinleştirilmesi konuları ele alındı.  Görüşmede diğer konular olarak savunma alanındaki işbirliğinin artması ve  seçim sonuçlarının onaylanmasından sonra hükümetin kurulması adımlarından söz edildi.  Büyükelçi Hargreaves, Kurti'yi Kenya Devleti tarafından tanındığı için tebrik ederken, Kurti de Büyükelçiye Britanya’nın devam eden desteği ve yakın işbirliği için teşekkür etti.

Siyasi durumu iyi tanıyan birçok kişinin Kosova ile Sırbistan arasındaki diyalogun yönünü kaybettiğini ve "klinik açıdan ölü" olduğunu değerlendirdiği  bir dönemde, AB'nin Kosova Ofisi Şefi Aivo Orav farklı bir tutum sergiliyor.  Büyükelçi Orav, yıllar içinde karşılaştığı zorluklara ve çıkmazlara rağmen diyalogun ölü olarak tanımlanamayacağını vurguladı. "Bir bakıma ne klinik ne de ölü. Bu önemli bir adım, daha doğrusu Sırbistan ile Kosova arasında 2013'te Avrupa Birliği'nin, yani Bayan Ashton'ın kolaylaştırıcılığında başlayan bir süreç. Evet, biraz daha olumlu anlarla, hatta belki olumsuz anlarla devam etti ama klinik olarak öldüğü asla söylenemez. Diyalog hala etkili ve bunun en iyi örneklerinden biri de burada olan Peter Sorensen'dir. Yüksek Temsilci'nin (Kaja Kallas ) önderliğinde tekrar gelecek, umarım Kallas da yakında gelir, inanıyorum" dedi Orav. Orav, bu diyalogda ve Kosova’nın uluslsrarası ilişkilerde Sorensen’in  daha büyük çabalarının  olacağı beklentilerini de dile getirdi. 

İçişleri Bakan Yardımcısı ve aynı zamanda Entegre Sınır Yönetimi Ulusal Koordinatörü Blerim Gashani, Kosova Polisi ve Kosova Gümrükleri’nden üst düzey bir heyetle birlikte İspanya başkenti Madrid'de düzenlenen Dünya Sınır Güvenliği Kongresi'ne katıldı. Kongre kapsamında sınır yönetimindeki son gelişmeler, özellikle sınır kontrolleri sırasında geçişlerin kolaylaştırılması ve güvenliğin artırılması yönündeki çalışmalar ile kaçakçılığın önlenmesi konusunda AB ülkeleri arasında koordinasyon konuları ele alındı. Kosova heyeti, bu kongre kapsamında AB ve diğer kıtalardaki ülkelerin üst düzey temsilcileriyle sınırlar konusunda görüşmeler ve temaslarda bulundu, diğer ülkelerle iş birliği güçlendirmek ve iletişimi yoğunlaştırmak için önemli temaslarda bulundu. Kosova heyeti bu kongrede Yolcu Bilgilendirme Birimi modelini de sundu. Bu birim, Ulusal Sınır Yönetim Merkezi bünyesinde faaliyet göstermekte olup, dünya genelinde toplumları ve ülkeleri tehlikeye atan terörizm ve diğer suçlara karşı küresel mücadeleye destek sağlamaktadır.

Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani,  Kosova Meclisi’nin kuruluş oturumunun çağrılması hakkında konuştu. Basına açıklamada bulunan Osmani,  Merkez Seçim Komisyonu-MSK’dan mektubu aldığını söyledi.  Cumhurbaşkanı, “MSK'dan Kosova Cumhurbaşkanlığına, onaylanmış seçimlerin sonuçlarını ve bu sandalyelerin Kosova Cumhuriyeti Meclisinde nasıl tahsis edildiğini açıklayan resmi bir mektup geldi" dedi. Devamda Osmani,  30 günlük bir sürenin olduğunu, kuruluş oturumunun çağrılması için öngörülen anayasal ve yasal bir süre olduğunu belirtti.   "Toplantıya çağrıldığında Kosova Meclisi  başarısız olmaması için  şu anda hukuk ekibim bu oturum için ne kadar hazırlık yapılması gerekebileceğini analiz ediyor” şeklinde konuşan Osmani,  herşeyin  anayasal süre içinde  yapılacağını, ancak  şu anda kesin bir tarih veremeyeceğini, tarihin yakında açıklanacağını ifade etti. 

Kosova Demokratik Partisi’nden (PDK) başbakan adayı Bedri Hamza, Vetvendosje Hareketi’nin başarısız olması halinde  Hükümeti kurmak için sorumlulukla üstlenmeye  hazır olduğunu söyledi. Düzenlenen basın toplantısında Hamza, 9 Şubat seçimlerini kazanan  partiden  zamanında ve gecikmeden kurumları oluşturmayı denemesini istedi.  “Sonuçların açıklanması ve onaylanmasına kadar olan süreç gereksiz derecede uzun sürdü ve bu da bir ölçüde bu seçimlerin başarısını azalttı. Bu, gelecekte tekrarlanmaması için endişe edilmesi ve ele alınması gereken bir konudur. Birinci partinin Anayasaya saygı çerçevesinde, kurumları zamanında ve gecikmeden oluşturmaya çalışacağına inanıyorum. Birinci partinin yasal ve anayasal sürelere uymaması durumunda, PDK adayı olarak hükümetin kurulması sorumluluğunu üstlenmeye hazırım. Muhalefetle  ve mevcut partilerle iletişim halindeyim” dedi Bedri Hamza.  

ABD Avrupa Komutanlığı Planlar, Politika, Strateji ve Yetenekler Dairesi (EUCOM) Başkan Yardımcısı Tuğgeneral Chris McKinney Priştine ziyaretinde bulundu. Bu ziyaretinde Amerikan Generali McKinney  aralarında Savunma Bakanı Eyup Maqedonci'nin de bulunduğu Amerikan büyükelçiliği ve Kosova ordusunun üst düzey liderlerinin yanı sıra Kosova Güvenlik Gücü-KGG kurmay komutanı ve KGG personeliyle bir araya geldi. Amerika’nın Avrupa Komutanlığı’nın Facebook’ta yaptığı bir paylaşımında, “Görüşmeler, Kosova'nın güvenliği ve savunmasının sağlanması ve geliştirilmesi konusunda işbirliğini tartışmak için bir fırsat oluşturdu” diye belirtildi. 

Kosova'nın Geleceği İçin İttifak Partisi (AAK) Başkanlık Kurulu üyesi Ardian Gjini, partisinin Vetëvendosje Hareketi (LVV) ile koalisyon hükümeti kurmak gibi bir niyetinin olmadığını açıkladı. AAK’li Ardian Gjini, AAK'nin şu anki yükünden daha fazlasını almak istemediğini ve 'oyun kurucu' rolü oynamakla ilgilenmediğini vurguladı. Gjini, AAK'nin Vetëvendosje Hareketi'nden hükümet kurulmasına olanak sağlama gibi bir planı olmadığını ifade etti. Muhalefetin hükümet kurmak için yeterli oyu olduğunu kaydeden Gjini, "Kurti'nin hükümet kurmasını sağlamayı planlamıyoruz. Biz, muhalefetin hükümet kurması gerektiğini düşünüyoruz, zaten üzerimize düşenden fazlasını üstlenmiyoruz. Kazanan değiliz, aksi halde teklif göndermeye başlardık." dedi Gjini. Ardian Gjini, kimsenin iktidara gelmek istemediğine göre, ülkenin siyasi bir çıkmaza sürüklendiğini belirtip bu durumun belki de gelecek yıl yeni seçimlere yol açabileceğini vurguladı.