Kosova Tedbirler Altında, Teröristleri Barındırsa Bile Sırbistan Destek Görüyor

Yakova Temel Mahkemesi, Yakova Temel Savcılığı’nın dört şüpheliye otuz (30) gün gözaltı tedbiri vermesi talebini onayladı: B.R., N.V., P.K. ve M.S. Sırp uyrukludur. Bu kişilerin "Silahların izinsiz mülkiyeti, kontrolü veya bulundurulması" suçuna ortak olduklarından şüpheleniliyor. Savcılıktan yapılan açıklamaya göre, 5 Nisan 2025'te Yakova'nın "Gasper Karaqi" Caddesi’nde şüpheliler, içinde seyahat ettikleri kül rengi Toyota aracının sınırlı bir alanda hız sınırını aşması üzerine Kosova Polisi tarafından durduruldu. Araç sanık B.R. tarafından kullanılıyordu. Çevirme sırasında B.R., elinde kaçak bir şey bulunmadığını belirterek, aracın kontrol edilmesine karşı çıkmadı. Ancak arama sırasında polis, Kosova Cumhuriyeti topraklarındaki birçok Ortodoks manastırına düzenlenen organize ziyaret sırasında şüphelilerin yanlarında bulundurduğu bir balta, kılıflı bir bıçak ve bir testere bıçağı buldu. Ön yargılama hakimi Samedin Cena, cezai suçun tekrarlanması riski ve tahliye durumunda adaletten kaçma ihtimalini dikkate alarak, tutukluluk tedbirine ilişkin yasal koşulların var olduğunu değerlendirdi. Sanıklar, tutuklandıkları tarih olan 5 Nisan 2025'ten itibaren hesaplanacak 30 gün süreyle gözaltında tutulacak ve 5 Mayıs 2025'e kadar gözaltında kalacaklar. Tarafların bu karara karşı Kosova Temyiz Mahkemesi’ne itiraz hakkı bulunmaktadır.

Amerika Birleşik Devletleri'nin Priştine Büyükelçiliği, 7 Nisan 2025'te yürürlüğe girecek ve vize başvurusunda bulunan tüm vatandaşları etkileyecek önemli bir güncellemeyi duyurdu. Resmi duyuruya göre, Priştine'deki Konsolosluk Bölümü, DS-160 form numarasının vize randevusunu planlamak için kullanılan numarayla eşleşmemesi halinde artık vize başvurularını işleme koymayacak. Son olarak Büyükelçilik, tüm başvuru sahiplerini belirsizlik durumunda resmi iletişim kanalları aracılığıyla iletişime geçmeye çağırmaktadır. "7 Nisan 2025'ten itibaren Priştine Konsolosluk Bölümü, vize randevusu almak için kullanılandan farklı bir DS-160 form numarasına (çevrimiçi vize başvuru numarası) sahip kişilerin vize başvurularını işleme koymayacak. Bu başvuru sahiplerinin Büyükelçilikten ayrılmaları ve mevcut çevrimiçi vize başvurularına karşılık gelen numarayı kullanarak çevrimiçi sistemimiz aracılığıyla yeni bir randevu almaları gerekecek." deniliyor duyuruda. Büyükelçilik ayrıca DS-160 form numarasını değiştirmenin yalnızca bir kez mümkün olduğunu ve yeni başvurunun planlanan görüşme tarihinden en az 48 saat önce yapılması gerektiğini açıkladı. Ayrıca, "DS-160 formunun numarasını yalnızca bir kez değiştirmek mümkündür ve bu formun, planlanan görüşmeden en az 48 saat önce doldurulması, elektronik olarak imzalanması ve teslim edilmesi gerekmektedir." ifadesine yer veriliyor. Son olarak Büyükelçilik, tüm başvuru sahiplerini belirsizlik durumunda resmi iletişim kanalları aracılığıyla iletişime geçmeye çağırmaktadır. Duyuru, "Her türlü ek sorunuz için lütfen bizimle iletişime geçin" diye sonlandırılıyor.

Elektrik enerjisi fiyatına yüzde 15’lik zam  vatandaşlarda büyük memnuniyetsizlik yarattı ve bunun sonucu  geçen Cumartesi günü Priştine’de protesto düzenlendi. 11 Nisan gününde Enerji Düzenleme Dairesi (ZRRE) tarafından alınması  beklenen karar hakkında bugün Ekonomi Bakanı vekili Artane Rizvanolli konuştu.  Rizvanolli, ZRRE’ye, ayda 800 kilovata kadar enerji harcayan tüketicilere  zammın olmamasını önerdiklerini, 800 kilovattan fazla harcayanlar için mümkün olduğunca en düşük artışın olmasını  belirtti. Bakan Rizvanolli, “Bu şekilde, ayda 1000 kWh harcayan birine, ayda 3000 kWh harcayan biriyle aynı muameleyi yapmamış oluyoruz. Bu şekilde, tedarik güvenliğini tehlikeye atmadan aileleri mümkün olduğunca koruyoruz ve özellikle de buna en çok ihtiyaç duyanları koruyoruz” şeklinde konuştu. 

AB Dış Politika ile Güvenlik Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas Batı Balkan ülkeleri ziyareti kapsamında Pazartesi günü Karadağ’ın başkenti Podgorica'da yaptığı açıklamada, Avrupa Birliği'nin iki komşu ülke arasındaki ilişkileri normalleştirme sürecine hayat vermek için Kosova ile Sırbistan arasında Brüksel diyalogundaki hataları ortaya çıkardığını söyledi. Bir basın toplantısında, Kosova ile Sırbistan arasındaki diyalogun durgunluğu hakkındaki soruyu yanıtlayan Kallas, Şubat ayında göreve gelen AB'nin diyalog elçisi Peter Sorensen ile birlikte "bu ay yapılanın  analiz olduğunu söyledi. Kallas, "Bizim için önemli olan ilişkilerin normalleşmesidir, çünkü bu olmadan hiçbiri AB yolunda ilerleyemez" dedi. Kallas, blokun arabuluculuk yaptığı diyalogda şu ana kadar nelerin yanlış gittiği konusunda ayrıntılı bilgi vermedi.

Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, Amerika Birleşik Devletleri'nin Priştine Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Anu Prattipati'yi Sırbistan'ın Kosova'yı istikrarsızlaştırma yönünde devam eden eğilimleri hakkında bilgilendirdi. Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamaya göre, Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani ve ABD Pristine Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Anu Prattipati bugün gerçekleştirdikleri bir görüşmede, hac ziyaretinde olduklarını iddia eden Yakova ve Prizren'deki Sırbistan vatandaşlarının tutuklanması konusunu ele alarak karşılıklı değerlendirdi. "Bu alandaki güvenlik durumu ve gelişmeler hakkında konuşan Cumhurbaşkanı Osmani, Sırbistan'ın yasadışı yapılar ve Sırp suç çeteleriyle iyi koordine edilmiş eylemler yoluyla Kosova'yı ve tüm bölgeyi istikrarsızlaştırmaya yönelik devam eden eğilimlerine vurgu yaptı. Cumhurbaşkanı Osmani, Sn. Pratipati ile Yakova ve Prizren'de hac ziyaretinde olduklarını iddia eden Sırp vatandaşlarının dün tutuklanmasını görüştü. Ancak, şu ana kadar yapılan soruşturmalar, bu grupların Sırp askeri istihbarat yapılarının yanı sıra Banjska terörist grubunun üyeleriyle de bağlantıları olduğunu gösterdi." deniliyor diğerleri arasında yayımlanan açıklamada. Osmani, bu eylemi "Sırbistan'ın tehdit ve şiddet yoluyla Kosova'yı istikrarsızlaştırma yönündeki sürekli çabalarının bir parçası" olarak niteledi. Cumhurbaşkanı, bunun Kosova Cumhuriyeti'nin devlet egemenliğine kabul edilemez bir müdahale olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı Osmani bu vesileyle, Kosova'nın, hangi etnik kökenden olursa olsun, tüm vatandaşlarının barışını, anayasal düzenini ve güvenliğini tehlikeye atan hiçbir müdahaleye müsamaha göstermeyeceğini tekrarladı. Osmani ve Prattipati ayrıca ABD ile stratejik ittifakın derinleştirilmesi konusunu da ele aldı.

Kosova'da ilaç fiyatlarının eşitlenmesi süreci devam ederken, süreçte yaşanan zorluklar ilaç sıkıntısına da yol açıyor. Şubat ayında yürürlüğe giren "Tıbbi Ürünlerin Fiyatlar Kanunu" yalnızca kısmen uygulanabiliyor. Bunun en büyük nedenlerinden biri ise resmi fiyat listesinin sık sık güncellenmesidir. Yeni güncelleme ile bazı ilaçların fiyatlarında artış yaşanırken, bazı ilaçların fiyatları sabit kaldı. Sağlık Bakanlığı, kısa süre önce 24 Mart’ta güncellenmiş olan ilaç fiyatları listesini, 4 Nisan 2025 tarihinde yeniden güncelledi. Bakanlığın kararında şu ifadelere yer verildi: "Kosova'da Ruhsat Sahipleri veya Ruhsat Sahibinin yetkili temsilcileri tarafından beyan edilen resmi ilaç fiyat listesi, İlaç Fiyatlarının Belirlenmesi Komisyonu'nun 28.03.2025 tarihli ve 05-2324 sayılı teklifi doğrultusunda, 23.12.2024 tarihli ve 05-10072 sayılı Bakan Kararı ile onaylanmış ve 31.12.2024 tarihli ve 05-10256 sayılı Bakan Kararı ile düzeltilmiştir." Pazarlama izni sahipleri veya yetkili temsilciler tarafından Kosova'da beyan edilen tıbbi ürünlerin resmi fiyat listesi, 23.12.2024 tarihli ve 05-10072 sayılı Bakan Kararı ile onaylanmış ve 31.12.2024 tarihli 05-10256 sayılı Kararla düzeltilmiş olan liste, 28.03.2025 tarihli ve nr.pot.05-2324 sayılı İlaç Fiyat Belirleme Komisyonu önerisine dayanarak yeniden güncellenmiştir.” Yeni güncelleme ile bazı ilaçların fiyatlarında artış yaşanırken, bazı ilaçların fiyatları sabit kaldı.

Vetvendosje Hareketi Başkanı Albin Kurti, Kosova Demokratik Birliği (LDK) Başkanı Lumir Abdixhiku’ya bir mektup göndererek, kendisini Meclis  ve Hükümetin oluşumu için seçim süreci öncesinde istişarelere davet etti. Bu görüşme  9 Nisan saat 15:00 ya da 10 Nisan  saat 09:00 ya da saat 16:00 için önerildi.  Şimdilik  Kurti’nin diğer  partilere de aynı daveti gönderip göndermediği bilinmiyor. 

Enerji Düzenleme Dairesi (ZRRE), elektriğe zam konusunda basın ile bir toplantı düzenliyor.  Bu toplantı başlangıçta, basına “kayıt” için kapalı  olması istenmişti. Ancak medya temsilcilerinin ısrarı ve toplantıyı boykot etme uyarıları üzerine ZRRE yayına izin verdi. Elektrik enerjisine zamın  görüşülmekte olduğu bu toplantıda ayrıca  fiyat artışıyla ilgili  kimlerin  yorumlarını gönderdiği bir tabela da yayınlandı.  Bu tabelaya göre, en fazla yorum (tam 396) vatandaşlar, 8 sivil toplum kuruluşu, 4 işletme, bir milletvekili, Ekonomi Bakanlığı ve Cumhurbaşkanlığı tarafından gönderildi. Toplantıda konuşan ZRRE Müdürü Petrit Pepaj, elektrik tarifelerindeki artış taleplerini etkileyen bir dizi faktör olduğunu söyledi. Pepaj, “Enerji piyasalarında fiyat dalgalanmaları meydana gelir, fiyatların aynı olması düzenleyici veya lisans sahiplerinin kontrolünde değildir. Düzenleyicinin değerlendirmeleri fiyatlara ilişkindi. KEK, ihtiyaçları olabildiğince karşılamak için elektrik üretirken, işletmeci de tedarikini uluslararası pazarlarda yapmak zorunda kaldı. Bedeli ne olursa olsun vatandaşın elektriği olsun diye çabaladık. Düzenleyicinin vatandaşlara hiçbir gerekçesi olmayan bir yük getirme isteği ve iradesi yok. Elektriğe sübvansiyon verebilecek olanlar diğer kurumlardır"şeklinde konuştu.

Kosova Polisi 16 Sırp  vatandaşını gözaltına dün aldı, bunlardan dördü Sırbistan emniyet güçlerinde aktif görev alıyor. Haberi ise İçişleri Bakan Vekili Xhelal Sveçla duyurtdu. Olayla ilgili ilk 4 kişilik grup Yakova'da tutuklanırken, diğer 12 kişi ise Prizren’de gözaltına alındı. Sırp plakalı dört araçla seyahat eden şüphelilerin üzerinde Kosova haritasının bulunduğu fotoğraflar, öldürülen Banjska terör örgütü mensuplarının görüntüleri, bir balta, bir çakar lamba ve iki bıçak ele geçirildi. Yakova Başsavcılığı, davayla ilgili olarak sanıkların 30 gün süreyle tutukluluklarını talep ederken, soruşturma başlatıldığını da duyurdu.

Vekaleten Adalet Bakanı görevini sürdüren Albulena Haxhiu, muhalefetin eylemlerini ve Sırp Listesi'nin seçimlere onaylanmasını eleştirerek bu kararın tekrarlanan bir hata olduğunu vurguladı. Adalet Bakan Vekili Albulena Haxhiu'ya göre, hatalardan ders alınmaması, yanlış eylemlerin beklenmedik sonuçlarına yol açıyor.  Haxhiu, Sırbistan ile diyalog sonucunda oluşturulan Sırp Listesi'nin ülkede istikrarsızlaştırıcı bir unsur olmaya devam ettiğini vurguladı. Haxhiu, bu oluşumu Kurti hükümeti hariç, her hükümeti büyük ölçüde etkileyen bir "saatli bomba" olarak değerlendiriyor. Muhalefetin, Sırp Listesi'ni onaylamayarak bir başka hatayı önleme fırsatına sahip olduğunu belirten Haxhiu, özellikle de bu siyasi oluşum başkan yardımcısının Banjska'daki saldırının organizasyonunda yer aldığını ve bu olaydan hiçbir zaman uzak durmadığına dikkat çekti. Haxhiu, "Sırp Listesi ülkemizde bir saatli bombaydı ve öyle olmaya devam ediyor" diyerek, bunun durumu iyileştirmek için kaçırılmış bir fırsat olduğunu da sözlerine ekledi.